Wózki widłowe – odpowiedzi na pytania

Co? Gdzie? Jak? Kto? Po co?

Poznaj odpowiedzi na najczęściej padające pytania o wózki widłowe w internecie. Dowiedz się kto może naprawić wózek widłowy, kto może obsługiwać widlaka i kiedy wózek może się wywrócić? Garść informacji dla wózkowych lub zdających egzamin UDT.

Co to są wózki ciągnikowe?

Wózki ciągnikowe to rodzaj wózków jezdniowych przeznaczonych do przeciągania podczepionych do nich pojazdów bądź przyczep. Charakteryzuje je duża zwrotność i duża siła uciągu.
Aby móc obsługiwać wózki ciągnikowe sterowane z poziomu roboczego za pomocą dyszla należy posiadać uprawnienia UDT kategoria III WJO.

Kto może prowadzić wózek widłowy? Kto może obsługiwać wózki widłowe?

Wózek widłowy może prowadzić osoba posiadająca kwalifikacje uprawniające do kierowania tymi pojazdami – czyli legitymację państwową wydaną przez UDT potwierdzającą uprawnienia IIWJO lub IWJO.  Zgodnie z Rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym opublikowanym 9 stycznia 2018 roku (wchodzącym w życie 7 miesięcy od dnia ogłoszenia):

• operatorzy wózków jezdniowych podnośnikowych  z mechanicznym napędem podnoszenia  będą musieli posiadać zaświadczenie kwalifikacyjne wydawane przez Urząd Dozoru Technicznego. Aby zdobyć takie zaświadczenie konieczne jest zdanie egzaminu przed komisją UDT.  Legitymacja UDT oznacza również możliwość obsługiwania innych wózków jezdniowych z napędem silnikowym.
•  operatorzy wózków jezdniowych z napędem silnikowym, innych niż podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia, będą musieli posiadać zaświadczenie o ukończeniu stosownego szkolenia dla operatorów wózków jezdniowych – co ważne program szkolenia musi być uzgodniony bądź zatwierdzony przez UDT.
  Imienne zezwolenia do obsługi wózków wydawane przez pracodawców przestaną być prawomocne.

Drugą opcją jest zdobycie uprawnień do kierowania pojazdami silnikowymi (ustawa z 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, Dz. U. z 2017 r. poz. 978).
Więcej na temat uprawnień operatorów wózków widłowych pod linkami:

http://awans-bhp-lodz.blogspot.com/2018/01/rozporzadzenie-w-sprawie-bezpieczenstwa.html
http://awans-bhp-lodz.blogspot.com/2018/02/imienne-zezwolenie-do-obsugi-wozka.html

Kto może naprawiać wózki widłowe?

Czy wiecie, że wszelkie naprawy (rozumiane jako przywrócenie stanu zdatności użytkowej urządzenia technicznego) i modernizacje urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu – w tym wózków widłowych – muszą być po pierwsze uzgadniane z UDT, a po drugie wykonywane przez zakłady uprawnione przez UDT?

Wykaz uprawnionych zakładów znajduje się pod linkiem https://www.udt.gov.pl/wykazy-uprawnionych-zakladow

Należy jednak pamiętać, iż zgodnie z art. 12 Ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców:
„Uzyskanie uprawnienia nie jest wymagane, gdy podmiot naprawiający lub modernizujący świadczy taką usługę okazjonalnie i zastosuje właściwą technologię naprawy lub modernizacji, uzgodnioną i nadzorowaną przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego”.
Czym zatem zajmuje się konserwator wózków widłowych? Konserwujący w ramach usuwania usterek i innych nieprawidłowości w działaniu UTB może bez uzgodnienia z organem właściwej jednostki dozoru technicznego dokonać wymiany elementów UTB, o ile mają one parametry techniczne i charakterystyki takie jak elementy wymieniane.
Ponadto konserwator obowiązany jest:
• przestrzegać instrukcji konserwacji wydanej przez wytwórcę urządzenia;
• usuwać na bieżąco usterki i inne nieprawidłowości w działaniu wózków jezdniowych;
• dokonywać przeglądów w terminach i zakresie określonym przez producenta w dokumentacji techniczno-ruchowej.
Czynności konserwacyjne konserwator powinien przeprowadzać przy współudziale pomocnika lub obsługującego wózek, w pomieszczeniach odpowiednio przygotowanych.

Od kiedy wózki widłowe podlegają pod UDT?

Wózki widłowe podlegają dozorowi technicznemu na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002 w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu. Zgodnie z paragrafem 1.:

§ 1. Dozorowi technicznemu podlegają następujące rodzaje urządzeń technicznych:
(…) 6) maszyny służące do przemieszczania osób lub ładunków w ograniczonym zasięgu:
a) wciągarki i wciągniki,
b) suwnice,
c) żurawie, w tym wózki jezdniowe z wysięgnikiem,
d) układnice, w tym wózki jezdniowe z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem,
e) dźwigniki (podnośniki), w tym systemy do parkowania samochodów, z wyjątkiem dźwigników stanowiących wyposażenie pojazdów, dźwigników do pochylania stołów technologicznych i dźwigników przenośnych z napędem ręcznym,
f) wyciągi towarowe,
g) wyciągi statków,
h) podesty ruchome,
i) urządzenia dla osób niepełnosprawnych,
j) schody i chodniki ruchome,
k) przenośniki okrężne kabinowe i platformowe,”

Kiedy wózek widłowy może się przewrócić?

Odpowiedź na to pytanie wydaje się dość prosta i oczywista – wózek widłowy może się przewrócić w momencie utraty stabilności i stateczności. Ryzyko zakłócenia stateczności wózka widłowego może wystąpić zarówno w trakcie jazdy wózkiem, jak i podczas podnoszenia czy przewożenia ładunku. Do podstawowych czynników wpływających na stateczności wózka jezdniowego należą:
(y) waga wózka widłowego;
(y) moc silnika;
(y) odkształcenia elementów wózka pod wpływem ciężaru- np. odkształcenia opon, odkształcenia podnośnika;
(y) rozłożenie ładunku;
(y) zawieszenie osi, resorów.

Dla zachowania stateczności wózka bardzo ważne jest, aby podczas transportu ładunku zachować wspólny punkt ciężkości wózka i ładunku za osią przednią wózka. Więcej na temat stateczności wózka pisze doświadczony Instruktor UTB na swoim blogu Wózek Instruktor – materiał znajdziecie pod linkiem.
Warto również przypomnieć sobie materiał umieszczony na naszym firmowym blogu –
http://awans-bhp-lodz.blogspot.com/2016/09/kiedy-wozek-widowy-moze-sie-przewrocic.html?utm_source=zblogowani.pl&utm_medium=referral

Które wózki podlegają pod UDT?

Dozorowi technicznemu sprawowanemu przez Urząd Dozoru Technicznego podlegają wszystkie wózki jezdniowe podnośnikowe, czyli mechaniczne pojazdy kołowe o napędzie silnikowym (spalinowym, elektrycznym lub zasilanym gazem), stosowane w transporcie bliskim i magazynowaniu. Podstawa prawna:
(y) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. 2012 nr 0 poz. 1468),
(y) Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 października 2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego (Dz. U. Nr 193, poz. 1890).

Który wózek widłowy powinien być używany wyłącznie w magazynie otwartym?

Należy pamiętać, że rodzaj wózka widłowego powinien być dostosowany do warunków technicznych, w jakich dane urządzenie będzie obsługiwane. Wózki, które pracują głośno i emitują spaliny, nie powinny być wykorzystywane w zamkniętych halach magazynowych, natomiast można wykorzystać je w magazynach otwartych. Mowa tutaj chociażby o wózkach o silnikach spalinowych, które doskonale sprawdzą się na otwartych przestrzeniach podczas rozładunku czy załadunku towarów. Do magazynów zamkniętych przeznaczone są wózki widłowe elektryczne, zaś uniwersalnym rozwiązaniem, nadającym się zarówno do przestrzeni zamkniętych, jak i otwartych są wózki widłowe z instalacją LPG.

Jak wpisać wózki widłowe w CV?

W zależności od tego na jakie wózki posiadamy uprawnienia możemy wpisać je w rubrykę uprawnienia lub kwalifikacje:

• uprawnienia państwowe do obsługi wózków podnośnikowych kategoria IIWJO
• uprawnienia państwowe do obsługi wózków podnośnikowych w tym specjalizowanych ( ładunek unoszony wraz z operatorem) IWJO
• uprawnienia państwowe do obsługi wózków podnośnikowych w tym specjalizowanych ( ładunek unoszony wraz z operatorem oraz ładowarka teleskopowa) IWJO

Kiedy można bezpiecznie użytkować wózek widłowy?

Bezpieczna eksploatacja wózka widłowego wiąże się z kilkoma podstawowymi kwestiami. Przede wszystkim przed dopuszczeniem wózka do pracy musi on przejść badania ewidencyjne. Właściciel ma obowiązek zarejestrowania go w Urzędzie Dozoru Technicznego. Uzyskanie decyzji zezwalającej na eksploatację wózka jezdniowego oznacza, że urządzenie przeszło z wynikiem pozytywnym takie badania wykonane przez inspektora dozoru technicznego jak chociażby badanie stanu urządzenia, jego wyposażenia i oznakowania, czy próby techniczne przed uruchomieniem urządzenia oraz w warunkach jego pracy. Przejście tych badań to potwierdzenie, że dany wózek można bezpiecznie udostępnić pracownikom do wykonywania prac transportowych.
Kolejną kwestią związaną z bezpiecznym użytkowaniem wózka widłowego jest dbanie o stan techniczny urządzenia. Odpowiednia konserwacja urządzenia jest podstawą zapobiegania niebezpiecznych wypadków przy pracy. Należy pamiętać, że zgodnie z Dz.U. nr 79 poz. 849 z późniejszymi zmianami Dz. U. nr 50 poz. 426, konserwacja wózków widłowych należy do obowiązków prawnych właściciela urządzenia. Dla każdego wózka musi  prowadzić on księgę rewizyjną, dziennik konserwacji oraz kompletować wszelkie protokoły z dodatkowych pomiarów takich jak chociażby pomiary elektryczne. Co ważne, w zależności od rodzaju wózka, podlega on albo pod dozór pełny, albo pod dozór ograniczony. Te pierwsze (wózki z wysięgnikiem, wózki z osobą podnoszoną wraz z ładunkiem, wózki podestowe lub z siedziskiem dla obsługującego) muszą być poddawane badaniom okresowym i doraźnym raz w roku.
Nie mniej istotną kwestią dotyczącą bezpiecznego użytkowania wózka widłowego jest postawa i umiejętności operatora – skupienie, koncentracja na pracy i stosowna wiedza, potwierdzona posiadaniem uprawnień UDT do obsługi wózków jezdniowych danego typu.

Wszystkiego na temat bezpiecznej pracy wózkiem widłowym dowiecie się podczas naszych szkoleń z obsługi wózków jezdniowych. Szczegóły szkolenia znajdziecie na naszej stronie internetowej:
https://awans-bhp.pl/szkolenia-udt/kursy-na-wozki-widlowe-jednodniowe-podnosnikowe/
Zapraszamy!

Kiedy można przeciążyć wózek widłowy?

Z przeciążeniem wózka widłowego mamy do czynienia w momencie przekroczenia dopuszczalnych wartości obciążeń – ponad wartość dopuszczalnego udźwigu. Przeciążenie wózka może być jedną z przyczyn utraty stateczności i stanowić poważne niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia operatora i osób znajdujących się w miejscu pracy wózkiem widłowym. W tym miejscu należy przypomnieć podstawowe pojęcie, wielokrotnie omawiane podczas szkoleń dla przyszłych operatorów wózków widłowych. Mowa o „udźwigu”. Czym zatem jest udźwig? Udźwig wózka widłowego to dopuszczalna maksymalna masa ładunku, jaki może podnieść wózek, podawana w kilogramach lub tonach.
Charakterystyka udźwigu typowych wózków jezdniowych zależy od odległości środka ciężkości ładunku od czoła wideł oraz od wysokości podnoszenia ładunku. Przy małych odległościach od czoła wideł jest ona stała, przy dużych – zmienna.
Udźwig wózka w formie wykresu lub tabeli udźwigu podawany jest przez wytwórców w dokumentacji technicznej oraz na ramie masztu mechanizmu podnoszenia lub na pulpicie w kabinie obsługującego.